3 gru 2015

Uczniowie cymbalistów wileńskich cz. 4 ostatnia

Oto kolejni cymbaliści, uczniowie dawnych mistrzów cymbałów wileńskich. Niestety osobiście znam tylko niektórych z nich.

Mieczysław Dziemidowicz
fot. archiwum prywatne, 29.07.2015 Olsztyn, Galeria "Sowa"

Mieczysław Dziemidowicz nauczył się gry na cymbałach od swego ojca, cymbalisty wileńskiego Piotra Dziemidowicza. Obecnie gra na cymbałach po swoim ojcu, w repertuarze ma bardzo wiele melodii, zarówno tych, które nauczył go ojciec, jak i nowych. Mieszka w Barczewie, niedaleko Olsztyna. Jeszcze do niedawna Mieczysław Dziemidowicz grał na cymbałach tylko dla rodziny, własnej przyjemności. Aktualnie prowadzi bardzo aktywne życie muzyczne. W 2015 r. podczas Międzynarodowego Jarmarku Folkloru w Węgorzewie otrzymał nominację do wystąpienia w konkursie w przyszłorocznym Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Trzymam kciuki!
Zachęcam do wysłuchania audycji z udziałem Mieczysława Dziemidowicza:


Krystian Szawrycki
fot. ze strony www.elk.wm.pl

Krystian Szawrycki jest uczniem Wacława Kułakowskiego. Urodził się w 1982 r., mieszka w Nowej Wsi Ełckiej. Obecnie działa w stowarzyszeniu "Zacheusz". W 1991 r. otrzymał I nagrodę na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym w kategorii "Duży-Mały", a w 2000 r. na tym samym festiwalu zajął II miejsce już jako solista-instrumentalista. Jedenaście lat później wystąpił tam z uczniem Alanem Kotowskim, zdobyli I nagrodę w kategorii "Duży-Mały".


Iwona Szymanowska
fot. Piotr Krupski, 2012 r.

Urodziła się w 1985 r., obecnie mieszka w Wielkiej Brytanii. Grę na cymbałach wileńskich rozpoczęła w wieku 10 lat u Mistrza Wacława Kułakowskiego. Uczestniczyła jako dziecko w ogólnopolskich festiwalach, m.in. Turnieju Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie, Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym (w 1999 r. wraz z Wacławem Kułakowskim zdobyli II nagrodę w kategorii "Duży-Mały"). Na tym samym festiwalu, już jako dorosła osoba wystąpiła w 2006 i 2010 r. (II nagroda w kategorii "solista-instrumentalista"). W 2011 r. Iwona Szymanowska zajęła III miejsce na Ogólnopolskich Spotkaniach Cymbalistów w Rzeszowie. Jest absolwentką kulturoznawstwa o specjalności folklorystyka na UMCS w Lublinie. W 2011 r. obroniła pracę magisterską "Cymbaliści wileńscy na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego".



Jakub Karpuk
fot. Piotr Krupski, 2014 r.

Jakub Karpuk urodził się w 1990 r. Swoją przygodę z cymbałami wileńskimi rozpoczął w 2003 r. Jego nauczycielami byli: Wacław Kułakowski, Maria Karpuk, Krystian Szawrycki oraz Mariusz Zyskowski. Jakub Karpuk nagrał dwie płyty z muzyką wileńską  oraz zagrał w filmie "Koncert życia" u boku Wacława Kułakowskiego. Od wielu lat bierze udział w Jarmarkach Folkloru w Węgorzewie oraz Ogólnopolskich Festiwalach Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, zdobywając wysokie nagrody.

I to już wszystko w temacie uczniów wileńskich cymbalistów. Oczywiście znalazłoby się jeszcze kilka osób, o których warto napisać. Wielu z nich ma już swoich uczniów, więc, co cieszy, jest kontynuacja muzykowania na cymbałach wileńskich i nadzieja, że ta tradycja nie zaginie. Życzę wszystkiego najlepszego moim koleżankom cymbalistkom i kolegom cymbalistom!

29 lis 2015

Kadyny

Niedaleko Elbląga znajduje się miejscowość Kadyny, położona nad Zalewem Wiślanym. Są tu okolice zachęcające do turystyki pieszej, rowerowej i konnej. W Kadynach znajduje się wiele zabytków, najstarsze z XVII w oraz 700-letni Dąb Bażyńskiego, zespół pałacowy i folwarczny, cegielnia, klasztor i inne. Piękno Zalewu Wiślanego warto podziwiać o każdej porze roku, znajdując tu ogromną ilość ptactwa wodnego, możliwości uprawiania sportów wodnych i inne atrakcje.

Do jednej z takich atrakcji można zaliczyć moje okazjonalne koncerty w Oberży Cesarskiej. Oberża jest pięknie i gustownie urządzona, panuje w niej specyficzny klimat, nadający muzyce dodatkowego wymiaru.





31 paź 2015

Walc niebieski

W repertuarze mojego dziadka Józefa Krupskiego znajdował się "Walc niebieski". Tej melodii nauczył się on od swojego wujka Stanisława Marcinkiewicza, około 1925 r. Walc ten należał do ulubionych mojego dziadka i bardzo często go grywał. Praktycznie nie było takiego występu, podczas którego dziadek by go nie grał.

Melodia jest na tyle ładna, że znalazła się w repertuarze zespołu "Berklejdy", w którym na cymbałach grał Andrzej Zajko. W ciekawej aranżacji można posłuchać "Walca niebieskiego" na płycie Berklejdów "Muzyka nasłuchana", wydanej w 1998 r.

Także "Chłopcy z Nowoszyszek" sięgnęli po tę melodię i nagrali swoją wersję pod nazwą "Walc kajdaniarski" na płycie wydanej w 2014 r. Na cymbałach wileńskich w tym zespole gra Paweł Grupkajtys.

Od tego walca zaczynałem moją przygodę z muzyką cymbałową. Ta ponad 100-letnia melodia przywołuje miłe wspomnienia, budzi radość u grającego, jak i słuchaczy.

Nie wiadomo skąd taka nazwa, są też walce w innych kolorach, np. zielony, czerwony. Nie jest to "Niebieski walc" wykonywany przez Mieczysława Fogga, czy chór Zygmunta Wiehlera, to zupełnie inna melodia.

Zachęcam do muzykowania.


14 paź 2015

Uczniowie cymbalistów wileńskich cz. 3 - Paweł Grupkajtys

Paweł Grupkajtys

Urodził się w 1981 r. w Nowej Wsi Ełckiej. Naukę gry na cymbałach rozpoczął  w 1994 r. w Domu Kultury w Nowej Wsi Ełckiej pod kierunkiem Wacława Kułakowskiego. 

Kursy, szkolenia, fakultety:
  • W miesiącach 09-11. 2012r. uczestniczył w szkoleniu „ŚWIETLICE JAKO CENTRA EDUKACJI i AKTYWIZACJI SPOŁECZNEJ” realizowanym przez Centrum Kultury Gminy Ełk z siedzibą w Stradunach.
  • W miesiącach 03-07.2010r. ukończył kurs „ NOWOCZESNY MENADŻER KULTURY.” zorganizowany przez Ełckie Centrum Kultury.
  • Na V roku studiów w latach 2006/2007 ukończył dwa fakultety:
    - Fakultet z Tworzenia Tożsamości Kulturowej
    - Fakultet z Komunikacji Międzykulturowej
  • 15.09.2009r. ukończył kurs z „LOGIKII PROJEKTOWEJ- SPOSOBY PISANIA WNIOSKÓW POPRZEZ OKREŚLENIE PROBLEMÓW, CELÓW, DZIAŁAŃ I REZULTATÓW.” zorganizowany przez Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku.
  • W dniach 16-17.03.2007r. uczestniczył w kursie z wybranych tańców historycznych tańczonych na polskich dworach w XVIII wieku: Olecko
    - menuet
    - kontredans
    - polonez w formie dworskiej
  • Kurs z rytmiki:
    - pląsy integracyjne
    - kompozycje słowne
    - tańce irlandzkie
    - „pompa energetyczna”
    - utwory poważne w mniej poważny sposób wykonane.
Osiągnięcia:
  • Pod koniec 1994r. wraz z Mistrzem i kolegą Kamilem Korkiem założyli kapelę „Kresowiacy”;
  • W dn. 3-6 kwietnia 1994r. wraz z Mistrzem Wacławem Kułakowskim wyjechał na pierwszy zagraniczny koncert na Litwę z okazji „Kaziuka Wileńskiego” w Niemenczynie;
  • Począwszy od sierpnia 1994r. brał corocznie udział w Węgorzewskich Jarmarkach Folkloru (aż do 2003r) zdobywając liczne wyróżnienia;
  • W ostatniej dekadzie sierpnia 1994r. brał udział w VII Turnieju Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie k. Szczecina (uczestniczył w kolejnych Turniejach aż po X włącznie);
  • W 1995r. kapela uczestniczyła w festiwalu „Kwiaty Polskie” w Niemenczynie na Litwie;
  • W 1995r. wraz z Krystianem Szawryckim zajęli II miejsce w kategorii młodzieżowej podczas festiwalu „Eurofolk” w skansenie w Sanoku;
  • W dn. 13-14 stycznia 1996r. koncerty „Na Jankielową Nutę” w Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu;
  • W dn. 4-10 sierpnia 1997r. kapela brała udział w „Festiwalu Folkloru Ludów Północy” w Gdańsku;
  • W 1997r. podczas Rzeszowskiego Ogólnopolskiego Konkursu Tradycyjnego Tańca Ludowego przygrywał na cymbałach swemu mistrzowi Wacławowi Kułakowskiemu, który występując jako tancerz w kategorii par (wraz z partnerkami: Wandą Kochanowska i Hilarią Saciłowską) zdobył II nagrodę
  • We wrześniu 1998r. kapela reprezentowała Polskę na Międzynarodowym Festiwalu Kapel „Griežynė” w Wilnie;
  • W czerwcu 1999 kapela brała udział w Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą (w kategorii kapel);
  • W lipcu 1999 kapela otrzymała nagrodę „za autentyczność” na V Turnieju Kapel „O diabelskie skrzypce” w Olsztynie;
  • W 1999r. uczestniczył w Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Młodzieży „Martynas” w Vysaginas na Litwie (razem z młodzieżowymi zespołami folklorystycznymi z Suwalszczyzny: z Wiżajn i Szypliszk);
  • W 1999 i 2000r. kapela brała udział w XV i XVI Wojewódzkich Przeglądach Kapel i Ludowych Zespołów Śpiewaczych w Kętrzynie i Jezioranach;
  • Z biegiem lat stał się asystentem Mistrza Wacława Kułakowskiego i jego uczniowie pod kierownictwem Pawła Grupkajtysa w latach 2000-2002 zdobywali tytuł laureata w kategorii „Duży-Mały” na Ogólnopolskich Festiwalach Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą;
  • W 2001r. zdobył III nagrodę w kategorii solista instrumentalista (senior) na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą
  • W 2002r. kapela zdobyła II nagrodę na Rydzewskim Przeglądzie Zespołów i Kapel w Rydzewie koło Miłek;
  • W 2002r. 12-letni Arkadiusz Krawiel z Węgorzewa (uczeń tragicznie zmarłego młodego cymbalisty Andrzeja Zajko z Giżycka) pod opieką Pawła Grupkajtysa (jako „przybrany uczeń”) otrzymał I nagrodę w kategorii „Duży-Mały” na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą;
  • W dniach 15-16 sierpnia 2009 r. reprezentował Polskę na I Światowym Zjeździe Wilniuków w Wilnie;
  • Od kilku lat jest członkiem Teatru Obrzędowego „Zielona Dąbrowa” z Nowej Wsi Ełckiej, uczestnicząc wraz z nim (z sukcesami) w licznych festiwalach i przeglądach teatralnych na terenie Polski
  • W dniach 24-26 czerwca 2011r. zdobył III nagrodę w kategorii solista instrumentalista (senior) na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą
  • 15 września 2011r. w Olsztynie otrzymał Nagrodę Marszałka woj. Warmińsko-Mazurskiego w dziedzinie kultury
  • 11 grudnia 2011r. zdobył Nagrodę Główną „Grand Prix” na XXX Spotkaniach Cymbalistów w Rzeszowie
  • 8 grudnia 2012r. zdobył III nagrodę na XXXI Spotkaniach Cymbalistów w Rzeszowie
  • Na przełomie 2012-2013r. wraz z przyjaciółmi Piotrem Fiedorowiczem, Pawłem Luto oraz Adrianem Żukowski założył Kapelę Ludową Chłopcy z Nowoszyszek. Kontynuatorzy wiejskich tradycji muzykowania, uczniowie i przyjaciele dwóch wielkich postaci Franciszka Racisa i Wacława Kułakowskiego od których pochodzi repertuar kapeli. Kapela mimo krótkiego stażu szybko zdobywa uznanie licznego grona miłośników tradycyjnego tańca, północno-wschodniego poczucia humoru i kresowej gościnności
  • W dniach 26-29 czerwca 2014r. Kapela zdobyła II nagrodę w kategorii Kapel na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą
  • Kapela występowała na licznych Festiwalach w Polsce tj. Wszystkie Mazurki Świata; Jarmark Jagielloński i wielu innych.
  • Kapela również licznie reprezentowała Polskę poza granicami kraju na Litwie i Białorusi

Paweł Grupkajtys i Mistrz Wacław Kułakowski

Dom Polski w Wilnie - I światowy zjazd Wilniuków 2009

Chłopcy z Nowoszyszek - Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym 2014

Dyplom laureata, Kazimierz Dolny 2011 r.

Nagroda główna dla Pawła Grupkajtysa, Rzeszów 2011

13 paź 2015

Uczniowie cymbalistów wileńskich cz. 2 - Idalia Mizgier

Kontynuując poprzedni temat, przedstawiam sylwetkę pierwszej uczennicy mistrza cymbałów wileńskich Wacława Kułakowskiego, cymbalistki Idalii Mizgier.

Urodziła się w 1978 r. W latach 1990-1994 r. uczyła się w Szkole Muzycznej I stopnia w Ełku (fortepian, akordeon). Publicznie występowała na cymbałach w latach 1989-1996.

Tak wspomina swoje początki gry na cymbałach:

Nie było jeszcze żadnej szkółki, poszłam na występ pana Kułakowskiego z moim dziadkiem (…). Wtedy podpatrzyłam, że pan Kułakowski gra na czymś takim, byłam wtedy w IV klasie szkoły podstawowej. Jako mała dziewczynka poszłam, zapytałam się, czy zechciałby mnie uczyć. Na początku miał opory, mówił: „A ja nikogo nie uczyłem i nie będę ciebie uczył, bo nie umiem tego”. Ale męczyłam go, męczyłam i w końcu zgodził się. Przychodził do mnie bardzo często. Także byłam jego pierwszą uczennicą i zawsze śmiał się: „ty taka mała, przyszłaś, podpytałaś czy mógłbym ciebie nauczyć”. I wtedy tak, jak on wspomina, dało mu to do myślenia, że nie są to jakieś śmieszne cymbałki, ponieważ nikt praktycznie nie wiedział o tym instrumencie, no i my tak w zasadzie zaczęliśmy”.

Wacław Kułakowski i Idalia Mizgier w Gryfinie w 1989 r. 

Idalia Mizgier-Sobolewska, 2014 r. (fot. Facebook)

Nagrody:

  • II Ogólnopolski Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie k. Szczecina 16.09.1989 r. – II nagroda w kategorii juniorów
  • XXIV Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym 29 czerwiec - 1.07.1990 r. - I nagroda w kategorii w kategorii Duży-Mały
  • III Ogólnopolski Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie k. Szczecina 22.09.1990 r. - II nagroda w kategorii juniorów
  • IV Ogólnopolski Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie 13-15.09.1991 r. - I nagroda w kategorii juniorów
  • IX Ogólnopolski Festiwal Kultury Młodzieży Szkolnej ZMW- Lipsko k. Radomia 1995 r. - wyróżnienie

Występy:
  • XII - XIX  Suwalskie Jarmarki Folkloru Węgorzewo w latach 1989-1996 r. (w składzie kapeli cymbałowej „Sikorki” ze Stradun)
  • Festiwal  KWIATY POLSKIE w Niemenczynie (Litwa) - 1992 r.
  • Międzynarodowy Festiwal Instrumentalistów Ludowych  „Griežynė” - Wilno 1992 r.
  • II - IX turnieje Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie 1989-1996 r.
  • Studio Koncertowe Polskiego  Radia - występ
  • TVP - Program „Swojskie Klimaty” Warszawa 1994 r.

Ciąg dalszy nastąpi

10 paź 2015

Uczniowie cymbalistów wileńskich cz. 1 - Andrzej Zajko

Czy dawni mistrzowie cymbałów wileńskich pozostawili po sobie uczniów? Oczywiście tak. Niektórzy jednak porzucili granie po krótkim czasie, inni grali w młodości, jeszcze inni grają i dziś. W niniejszym artykule postaram się napisać o niektórych. Przepraszam, jeśli kogoś pominę, ale jeśli już, to tylko z braku wiedzy.

Dziś otwieram cykl poświęcony uczniom cymbalistów wileńskich. Dotyczył on będzie wyłącznie tych uczniów, którzy bezpośrednio przyswajali sobie tajniki gry od cymbalistów zamieszkujących Wileńszczyznę przed 1945 r.

Po II wojnie światowej w nowych granicach Polski znalazło się kilkudziesięciu cymbalistów. Większość z nich nie miała swych instrumentów, które albo musieli pozostawić na Wileńszczyźnie, albo zaginęły podczas wojny. Dla wielu z nich lata 40. XX w. to już lata dorosłe. Nie było czasu na muzykę, trzeba było pracować i wychowywać dzieci. W większości przypadków po przejściu na emeryturę odżyła młodzieńcza pasja. Po zbudowaniu lub zdobyciu instrumentu w inny sposób, zaczęli pojawiać się na okolicznych imprezach a później na festiwalach. Każdy chciał mieć kontynuatora swej muzycznej pasji. Udało się nielicznym.

Istniały dwa ośrodki nauczania gry na cymbałach: w Ełku i Gryfinie, z czego ten pierwszy działa do dziś. W nich wykształcono wielu młodych cymbalistów i cymbalistek, a niektórzy mają już swoich uczniów. Większość cymbalistów szkoliła swoich uczniów indywidualnie.

Andrzej Zajko

Urodził się 5 grudnia 1978 r. w Kętrzynie. Już w wieku 5 lat rozpoczął naukę gry na cymbałach u swojego dziadka Józefa Krupskiego. Uczył się w klasie fortepianu w Państwowej Szkole Muzycznej w Giżycku, którą ukończył w 1993 r. Był instruktorem gry na cymbałach w Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie. W 1988 r. w wieku niespełna 10 lat, wraz ze swoim dziadkiem, został laureatem I nagrody Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą w kategorii “Duży-Mały”. Wiele razy występował na Ogólnopolskich Turniejach Cymbalistów w Gryfinie k. Szczecina. W czerwcu 1996 r. na XXX Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą zdobył drugą nagrodę w kategorii seniorów-instrumentalistów (mimo nieukończonych 18 lat). Wielokrotnie występował na terenie Polski, Litwy, Białorusi, Wielkiej Brytanii.

Niektóre występy:

  • 1987.08.01-02 Suwalski Jarmark Folkloru w Węgorzewie (wytypowany do Kazimierza Dolnego nad Wisłą)
  • 1988.06.23-26 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą - I nagroda
  • 1988.08.31 Zajazd Cymbalistów w Lidzbarku Warmińskim
  • 1988.10.01 Ogólnopolski Turniej Gry na Cymbałach w Gryfinie
  • 1989.08.05-06 Suwalski Jarmark Folkloru w Węgorzewie (wytypowany do Kazimierza Dolnego nad Wisłą)
  • 1989.09.16 Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie - laureat
  • 1990.09.21-22 Ogólnopolski Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie - I nagroda w kategorii dziecięco-młodzieżowej
  • 1991.08.03-04 Suwalski Jarmark Folkloru w Węgorzewie - wyróżnienie
  • 1991.09.13-15 Ogólnopolski Turniej Instrumentalistów Ludowych w Gryfinie
  • 1992 International Festival of Instrumental Folk Music “Griežynė” w Wilnie
  • 1995.08.05-06 Suwalski Jarmark Folkloru w Węgorzewie (wytypowany do Kazimierza Dolnego nad Wisłą)
  • 1996.06.28-30 Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą - II nagroda w kategorii solista-instrumentalista
  • 1996.08.03-04 Wojewódzki Jarmark Folkloru w Węgorzewie
  • 1996.08.16-18 Festiwal Muzyki Karpackiej “Na pograniczach” w Sanoku
  • 1997.08.02-04 Wojewódzki Jarmark Folkloru w Węgorzewie
  • 1998 International Festival of Instrumental Folk Music “Griežynė” w Wilnie

We wrześniu 1997 r. Andrzej Zajko znalazł się w składzie zespołu “Berklejdy". W maju 1998 roku grupa nagrała debiutancką płytę pt. “Muzyka nasłuchana” w składzie: Andrzej Zajko (cymbały); Karol Jancewicz (gitara basowa); Jakub Wangin (perkusja); Tomasz Jewuła (gitara), Piotr Pucyło (instrumenty perkusyjne, lutnie).

Wybrane koncerty zespołu “Berklejdy”:
  • 1997.12.12 Festiwal Muzyki Ludowej "Mikołajki Folkowe" w Lublinie
  • 1998.01.17 “Africa is Hungry” w Toruniu
  • 1998.07.11 IX Festiwal Muzyki Folkowej “Folk Fiesta” w Ząbkowicach Śląskich
  • 1998 “Folk Fest” w Krotoszynie
  • 1998.09.26 “Dzień uchodźcy” w Warszawie
Andrzej Zajko zginął tragicznie 19 grudnia 1998 r. w Giżycku.

Józef Krupski i Andrzej Zajko (fot. archiwum rodzinne, ok. 1984 r.)

Fot. Tomasz Chludziński, 1988 r.

International Festival of Instrumental Folk Music Griežynė w Wilnie 1998 r.

Ciąg dalszy nastąpi

9 paź 2015

Nagrania domowe Józefa Krupskiego

Moja babcia Janina Krupska pieczołowicie przechowywała pamiątki po swoim mężu Józefie - zdjęcia, dyplomy, puchary i... dwie kasety magnetofonowe. Zostały one nagrane w domu przez syna dziadka - Krzysztofa na monofonicznym magnetofonie kasetowym Grundig MK232. Mimo, że dziadka nagrania, znakomitej jakości, spoczywają w archiwach Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiego Radia, zawartość tych kaset jest odmienna i przedstawia pełniejszy obraz tego, co grywał Józef Krupski. Jego młodość przypadała na lata 30. ubiegłego wieku, więc oprócz melodii tradycyjnych, grywał także modne wówczas tanga i fokstroty. Te jednak nie leżały w kręgu zainteresowań osób związanych z kulturą ludową, więc nie były ani nagrywane, ani prezentowane podczas występów na festiwalach.

Fot. Anna Minkiewicz-Zaremba

W 2012 r. babcia podarowała mi kasety, które zdigitalizowałem z użyciem wysokiej jakości magnetofonu kasetowego i przetwornika analogowo-cyfrowego. Na komputerze nagrania zostały poddane korekcji częstotliwości, poprawie dynamiki i odszumieniu. A oto zawartość kaset:

Taśma 1: Wykonanie przeważnie ze śpiewaniem

00:00:00 Polka szabasówka
00:01:23 Polka furmańska
00:03:27 Maruszka (tango z repertuaru Stefana Witasa, 1935 r.) - artysta śpiewa
00:06:48 Me fiołki (oryginalnie "La Violetera" muz. José Padilla, fokstrot z repertuaru Karola Hanusza, 1925 r.) - artysta śpiewa
00:10:04 A u mnie siup, a u mnie cyk (fox-polka z repertuaru Adolfa Dymszy, 1936 r.) - artysta śpiewa
00:12:22 A mnie w to graj (fokstrot z repertuaru Adolfa Dymszy, 1935 r.) - artysta śpiewa
00:13:52 Krakowiaczek jeden (krakowiak, urwany) - artysta pogwizduje i śpiewa
00:15:02 Walczyk
00:16:28 Odpukaj pan (fokstrot z repertuaru Mieczysława Fogga, 1938 r.) - artysta śpiewa
00:18:02 Walczyk niebieski - artysta pogwizduje
00:19:25 Tango milonga (tango z repertuaru Mieczysława Fogga) - artysta śpiewa i pogwizduje
00:20:50 Cicho grajcie mi znów (z repertuaru Stefana Witasa, 1934 r.) - artysta śpiewa
00:21:59 Polka
00:22:37 Oberek
00:25:16 Polka - pogwizduje
00:29:30 Słoneczko zaszło (W zielonym gaju) - walczyk (urwany)
00:30:24 Walc - artysta podśpiewuje, pogwizduje
00:33:21 Walczyk niebieski - artysta pogwizduje
00:36:52 Wot eta ulica, wot etot dom (walc z repertuaru Borisa Czirkowa, 1934 r.) - artysta podśpiewuje po rosyjsku
00:39:49 Panna Aniela (tango "Serenada pod śmietnikiem") - artysta śpiewa
00:44:09 Walc - artysta pogwizduje, podśpiewuje po rosyjsku
00:48:18 Pij bracie, pij (walc z repertuaru Tadeusza Faliszewskiego, 1929 r.) - artysta śpiewa
00:52:44 Poleczka na rozgrzewkę - artysta pokrzykuje, pogwizduje, podśpiewuje
00:54:14 I ty taki i ja taki (polka) - artysta podśpiewuje, śpiewa
00:57:20 Tangolita (tango z repertuaru Stefana Witasa, 1933 r.) - artysta śpiewa
00:58:20 Andriusza (fokstrot rosyjski z repertuaru Tadeusza Faliszewskiego, 1934 r.) - artysta śpiewa
00:59:40 Polka (urwana)
01:01:14 Koniec taśmy

Taśma 2: Wykonanie instrumentalne

00:00:00 Polka od podłogi
00:02:45 Walczyk niebieski
00:06:22 Marsz weselny
00:08:23 Polka
00:09:24 I ty taki i ja taki (polka)
00:10:27 Polka furmańska
00:12:12 Polka
00:13:54 Nad Wilią (walczyk)
00:15:38 Walczyk
00:16:36 Walczyk
00:17:34 Tango milonga
00:18:47 Andriusza (fokstrot)
00:20:01 Walc
00:22:09 Obereczek
00:23:50 A u mnie siup, a u mnie cyk (fox-polka)
00:25:50 Polka szabasówka
00:28:09 Polka od podłogi
00:31:16 Walczyk niebieski - tupanie
00:34:12 Walczyk
00:36:53 Walczyk
00:38:06 Walczyk - tupanie
00:39:23 Nad Wilią (walczyk)
00:40:51 Lawonicha
00:42:29 Marsz weselny
00:43:31 Polka
00:45:31 Tango milonga
00:46:29 Polka
00:48:26 Polka furmańska
00:49:59 Wot eta ulica, wot etot dom (walc)
00:51:39 Obereczek
00:53:05 Polka szabasówka
00:54:37 Polka
00:56:10 Kozak
00:57:33 Panna Aniela (tango)
00:58:16 Koniec taśmy

Poniżej można posłuchać kilkunastu nagrań, pochodzących ze wspomnianych kaset.



Zapraszam do odwiedzenia strony internetowej poświęconej mojemu dziadkowi:
http://krupski.art.pl/jozef/jozef.htm

7 paź 2015

Cymbaliści na Litwie

Zastanawiałem się, czy żyją jeszcze jacyś polscy cymbaliści wileńscy, którzy po zmianie granic po II wojnie światowej, pozostali na Wileńszczyźnie i stali się obywatelami Litwy. W nowe granice Polski przesiedliło się co najmniej kilkudziesięciu cymbalistów wileńskich. Zamieszkali oni głównie tzw. ziemie odzyskane, czyli obecne województwa zachodniopomorskie i warmińsko-mazurskie. Można o nich przeczytać w książkach Piotra Dahliga "Cymbaliści w kulturze polskiej" oraz Bogdana Matławskiego "Cymbaliści na Pomorzu Zachodnim po 1945 roku. Spadkobiercy Jankiela".

Niestety publikacje w języku polskim praktycznie milczą na temat cymbalistów, którzy pozostali na Wileńszczyźnie, stąd moje własne poszukiwanie. W trzech artykułach w języku litewskim z lat 2002-2006 odnalazłem kilkunastu cymbalistów. Trudno jest mi ustalić, czy byli polskiej, czy też innej narodowości, ponieważ polskie imiona i nazwiska zostały dostosowane do pisowni języka litewskiego, np. Piotras Kačianovskis to znany cymbalista Piotr Kaczanowski.

Wyjątkiem w polskiej literaturze jest książka Tomasza Nowaka "Tradycje muzyczne społeczności polskiej na Wileńszczyźnie. Opinie i zachowania". Tu można odnaleźć wiadomości dotyczące kilku cymbalistów.

Dziękuję Piotrowi Fiedorowiczowi za uzupełnienie poniższej listy i fotografii o dwóch cymbalistów wileńskich.

A oto znalezieni cymbaliści (Polacy i Litwini):
  • Jonas Lechovickas, ur. 1920 w Kalwiszkach, zamieszkały w Gilutach
  • Juozas Gibas (1916 - 2002), mieszkał w Kłajpedzie
  • Vincentas Svitojus, ur. 1929, zamieszkały w Kalwarii
  • Vitas Juškauskas, ur. 1928, zamieszkały w Olicie
  • Ignas Gumbrys, ur. 1924, zamieszkały w Wejkuciach
  • Stasys Paukštė, zamieszkały w Jakeliai 
  • Stasys Rumbutis, zamieszkały w Hoduciszkach 
  • Stasys Augulis, zamieszkały w Wilnie
  • Piotras Kačianovskis (1927 - 2011), zamieszkały w Rudominie
  • Petras Kričena, ur. 1937, zamieszkały w Kalesnykas, Lazdijų r.
  • Stasys Skrabulis (1915 - 2007)
  • Leonid Grinevič, ur. 1927
  • Savelij Rusin, ur. 1918
  • Josif Taraškevič, ur. 1939
  • J. Michałkiewicz z Gołgi, zmarł w 1995 r.
  • J. Łaniewski z Wilna, zmarł w 1993 r.
  • Paweł Dziedziul, zamieszkały w Zaścianach k. Rudaminy
  • Władysław Marcinkiewicz, zamieszkały w Zaścianach k. Rudaminy
  • Romuald Bogdziul z Kotków k. Rudaminy
  • Piekarski z Kotków k. Rudaminy
  • Romuald Pyszmont
  • Edward Wojtkiewicz, zamieszkały w Koniuchach
  • Franciszek Stankiewicz, ur. 1926, zamieszkały w Turgielach
Nagrania Jonasa Lechovickasa można znaleźć na YouTube:

Kilka zdjęć cymbalistów z Litwy:

Vytautas Galvanauskas (fot. Lietuvių Literatūros ir Tautosakos Institutas)

Stasys Skrabulis (fot. Lietuvių Literatūros ir Tautosakos Institutas)

Jonas Lechovickas (fot. grazitumano.lt)

Ignas Gumbrys (fot. Mindaugas Karčemarskas)

Piotr Kaczanowski (fot. Etnomuzikos instituto EIA)

Edward Wojtkiewicz (fot. Piotr Fiedorowicz)

Franciszek Stankiewicz (fot. Piotr Fiedorowicz)

6 paź 2015

Audycja "Małe ojczyzny" w Radio Olsztyn

Uprzejmie informuję, że dziś o godz. 19:10 w Radio Olsztyn zostanie nadana audycja "Małe ojczyzny" z moim udziałem. Audycja powstała w oparciu o nagrania wykonane przez red. Annę Minkiewicz-Zarembę w Elblągu i Węgorzewie.

Zapraszam do posłuchania:
http://ro.com.pl/piotr-krupski-cymbalista-z-elblaga-w-audycji-male-ojczyzny-we-wtorek-6-pazdziernika-po-godz-godz-19-10-zaprasza-anna-minkiewicz-zaremba/01236646




3 paź 2015

Stanisław Marcinkiewicz - cymbalista z Żeściun na Wileńszczyźnie

O Stanisławie Marcinkiewiczu jest niewiele informacji w Internecie, dlatego postanowiłem o nim napisać. Około 1925 r. uczył on gry na cymbałach wileńskich swojego siostrzeńca a mojego dziadka Józefa Krupskiego. Obecnie jestem kontynuatorem rodzinnej tradycji.

Stanisław Marcinkiewicz urodził się w 1897 r. Wraz z żoną Marią, synem Józefem i córkami: Hanną, Heleną i Henryką mieszkali w Żeściunach na Wileńszczyźnie. Wieś liczyła dziesięć domów a prawie wszystkie zamieszkiwali Marcinkiewiczowie. Był zamożnym człowiekiem. Miał gospodarstwo, dużo ziemi i kawałek lasu. Ziemię odziedziczył po swoim ojcu Kazimierzu, a ten po swoim ojcu Janie.

Stanisław Marcinkiewicz, 28.07.1938 rok (fot. archiwum rodzinne)

Pięknie grał na cymbałach, śpiewał i układał wiersze. Oto jedyny, który się zachował:

Na częstochowskim świetlickim tronie
Od wieków Mario królujesz nam,
Od wieków z Synem Boskim na łonie
Wiedziesz nas biednych do Niebios Bram.

Z tysiąca piersi do Ciebie, Panie,
Płynie codzienny błagalny głos.
Tysiące serc polskich Tobie ze łzami
swojej ojczyzny powierza los.

Wszak każdy czuje, że nas wspomoże,
Matko Wszechmocna, przyczyna Twa.
Wszak Twoja litość wielka jak morze
i mała nawet wzruszy Cię łza.

Stanisław Marcinkiewicz znał wiele piosenek i starał się je przekazać młodszym pokoleniom. Sam nauczył się grać prawdopodobnie od swojego ojca Kazimierza. Przekazał tę sztukę swojemu siostrzeńcowi Józefowi Krupskiemu, którego był ojcem chrzestnym. Zmarł 2 lutego 1949 roku. Został pochowany na cmentarzu w Rudominie.

27 wrz 2015

Na cmentarzu w Rudominie na Litwie

Odwiedziłem grób Piotra Kaczanowskiego. Był to jeden z ostatnich cymbalistów wileńskich, który mieszkał na Wileńszczyźnie do końca swojego życia. Na tym samym cmentarzu spoczywa Stanisław Marcinkiewicz, który uczył mojego dziadka Józefa Krupskiego gry na cymbałach.

Fot. Wojciech Krupski



Piotr Kaczanowski (fot. archiwum rodzinne)

25 wrz 2015

Koncert w Gimnazjum im. F. Ruszczyca w Rudominie na Litwie

Po raz pierwszy miałem przyjemność zagrać na cymbałach wileńskich na Wileńszczyźnie. Moją grą uświetniłem lekcję otwartą w Gimnazjum im. F. Ruszczyca w Rudominie. Tematem lekcji był "Świat zapachów i dźwięków w "Panu Tadeuszu" Adama Mickiewicza". Na lekcji były obecne wnuki Piotra Kaczanowskiego, zmarłego ostatniego wileńskiego cymbalisty, który mieszkał w Rudominie.

Fot. Alina Miłosz

Alina Miłosz - nauczycielka języka polskiego

Wnuki cymbalisty Piotra Kaczanowskiego



Otrzymałem pamiątkowy kubek z logo szkoły

14 wrz 2015

10 Elbląskie Święto Chleba

W dniach 11-13.09.2015 podczas 10 Elbląskiego Święta Chleba wystąpiłem na scenie koło katedry w piątek (półgodzinny koncert) i w niedzielę (koncert godzinny z opowiadaniem).

Relacja filmowa:

Fot. Artur Wyszyński, Klaudyna Gawłowska




12 wrz 2015

6 wrz 2015

Turniej Muzyków Prawdziwych w Filharmonii Szczecińskiej

W dniach 4-6.09.2015 miałem przyjemność wziąć udział w Turnieju Muzyków Prawdziwych, który odbył się w Filharmonii Szczecińskiej. Zająłem III miejsce w kategorii solistów instrumentalistów.

Fot. Piotr Baczewski, Piotr Krupski


Podczas przesłuchania konkursowego

Wręczenie nagród

Podczas występu laureatów

prof. Bogdan Matławski napisał dla mnie dedykację w swojej książce


Katarzyna Papiernik z kapeli ludowej "Wełtynianka"

Cymbały po Edwardzie Mojsaku